|
|
|
 |
 |
 |
| Entry | Kabary nataon' X | |
| Part of speech | name (short story title or speech) | |
| Subtitle | Tokim-panompoana : fanao tamin-dRanavalona I | |
| Author | Cousins William Edward | |
| Tables and plates | All the titles | |
| Text | XVI. Tokim-panompoana : fanaotamin-dRanavalonaReniny. Izao àry, Tompokolahy, fa hanana izay fiteny indraim-bava halahatra; ka ny tapak'Itompoko-vavy atoana, ny andriambaventy, ny manamboninahitra, Imerina ambanilanitra, hialohan-teny ; ka dia aza tsiny, aza fondro. Fany tsiny àry rivotraaman'anina, fantatra anarana, fatsy hitatarehy ; toy ny ranoan-ambo, tsy hita, ka mahavoa ; ary toy ny vato misakan-dàlana, tsy hita, ka mahatafintohina ; ary toy ny làla-malama, izay tsy mitandrina no lavo, ary izay miherika no sola-faka; ary toy ny rivotraan-kadilanana : tsinjovina, tsy hita; andraofana, tsy azahoana; doniny, vaotaitra; ny tsiny toy ny hady lalina: tsinjovina, mabafanina; ianjerana, mahafaty ; ka alaina an-tsalovana, ho afaka an-tsaron-doha ; alaina an-tsalohiny fito, ho afaka an-ala-maizma, hahafahany ny tsiny, hialany ny fondro ; ny tsiny maiva-mavesatra, ka tsy zakany ny tao aloha, koa ombako tsy mahazaka. 2. Ary raha afaka ny tsiny fanàlany ny vava, fa ny arahaba anie tahaky ny hain' andro, ka izay avo hiany no trany aloha, Trarantitra hianao Kanavalo-manjaka, aza marofy, mifanantera amin' Imerina ambany lanitra. Fa raha ny Manjaka no salama tsy marofy, miadana ny eran-tany eran-danitra. Fa ny Andriamanjaka rnazava tokana mahenina, toy ny masoandro ; ary ampingara-bolamena ; mitraka, fanazavana ny lanitra ; aondrika, fanazavana ny tany. Veloma, ho tahaky ny masoandro hianao, tsy ho roa an-tanána, ho tokana amy ny tany, ho iray manenika ity nosy ity, ho fanazavana ny andro. Veloma, ho tompoiny ny marohianaoKanavalo-manjaka. Veloma, hotahaky ny volana, hofanala-aizinany alina. Velo ma, ho tahaky ny mandrakizay, ary hifanantitra amy ny elaindrindra. Veloma, hovovonan'ity tany ity ; ary masîna, ho kiadiny ny ambanilanitra ; fa nomen' Andriamanitra, ary notolorany ny Roa amby ny Folo Manjaka; ka foin'Andrianampoinimerina sy Ilahidama ; ny nanome nahafoy ; hianao nomena dia ambininy. Trarantitra ho tratr'izay ela indrindra hianao. 3. Farahaomby aminaoizany hasinaamiu'arahaba izany, inahenina azy mianadahy mirahalahy avy, izay loloha navelan' Andrianampoinimerina nahary fenitra, By Radama-manjaka Rainy, namory ny anivony ny riaka, nanao salaka fohy, sy namory ny ambanilanitra, izay misao-mahamasina, izay tsy manao aran-dratsy, izay mitady hahabe-voho ny anivony ny riaka, izay mitady hahamainti-molaly ity tany ity, izay tsy mirokoroko, ary izay tsy mivoho-mamba, sy izay manoa sy manasina, ary mifaly anao hanjaka, ary izay tia anao hanana, ary mifaly anao ho tompony. ïzay mikatsaka sy mitady, ary tsy mandry andro, tsy mandry alina, mila izay hahamasina anao ; veloma, saotra amam-bavaka, mahità izay hahamasina anao. 4. Velômany terak'Andriamasinavalona; tapany izany, namany izany, izany no teraky ny Fohi-loha, farafara be tsy omby roa, ny iray soavin-kanjaka, ary ny iray soavin-kanoa. Ny manoatsy mbamahamavo; ny manasina tsy maharatsy. Moa ny fanjakana tsy iaraha-mitondra, Imerina tsy iaraha-mandanja ? Izany no sari-be nanilihana, ka tsy manao ho an' olona, famanaohoan-tena. Izany no"tantanam-by, tsofavy, ny havanampanajary havana; "Itompokovavy tsy ma nao fia-zana-borona ; hianareo tsy naniry trafon' ombe-lahy. Itompokovavy notsy mitsangan-komana, Itompokovavy no tsy vaki-tratra, mitoetra aminareo, ray Tompokolahy ; izay saotra ataonareo hahatraran-titra any Itompokovavy. 3. Diany navelan-dRalamboamanaAndrianjaka; fa ny lafim-bato vato, ny lafin-kazo hazo, izany no hazo be namoa voahangy, loharano niteraka ny ony ; fa ny andriana tsy nitsororoka avy tany an-danitra, ary tsy nitrebona avy an-tany, fa loha ranon' andriana olom-belona, ka naterakareo, koa masina. 6. Ary raha vita izany, dia veloma, ray Imerina ambaniandro ; fa izany no farihi-be nahamasina; izany no voni-vato nabandriana; izany no valalan' Andriamasinavalona ; veloma izany ; fa lamba, ka tsy misy atiny sy vohony ; ary fandrin-drano, ka tsy misy avo sy iva ; ary molo-bilany iray manodidina, (or, tsy misy izay ontailanina), fa izany no ala hikirizana, sy vato hifabarana; izany nosolony ny Roa amby ny Folo Manjaka ary fanovan' Andrianampoinimerina sy Ilahidama. 7. Veloma, ray Manendi-lahy, fanany ny Manisotra, tseroky (or, soron'afony )ny Roaamby ny FoloManjaka, ary vola mainty tsy anefan-trosa, vako-dràzana tsy amidy vola, ary raha mihata-maso-velezina ; ka voara-be endriky ny saha, ary tehi-maina vadin'ombe-lahy, vorom-potsy tsy mandao omby, fotsim-bary mabita ny am-pony ny vilany. Veloma, fa izany no hidim-pahitry ny ambanilanitra ; vato tsindry hahazan'Ime-rina; izany novatomisakanany riana; izany nobiby fampitabo-jaza, tsy hampitahotra ny any ny tena, fa bampitabotra ny an' olona : Imerin-ko azo, izany no azaboana : Imerin-korovitra, izany nomanjaitra. Ve loma, falamban'Itompokovavy hianareo; karahafaly izy, entiny misampina; tezitra izy, entiny misikina; ambony, tsy mahaditsika ny maso ; ambany, tsy iname nofotaka. Masinasaotraamam-bavaka, mabitaizay hahatrarantitra any Itompokovavy ; fa soron'afony ny ombe-lahy nihary ny tany izany. 8. Veloma, ray miaramila, ray foloalin-dahy, tsy mitokana arahabanoho Imerina ambanilanitra; fa raha lehilahy norotana (or, noranitana), ka zaza-lahy namboa-rina, natao fangady lava-zarana hamory ny fari-bavan' Andrianampoinimerina, ka hitana izao vinorin' Ila hidama nanaovany salaka fohi-rambo sy nanaovany sakafoambany foitraizao; nataolefo-maranitra, sy ampingamatevina; veloma, ray tompokolahy ; fahianâreo no fanjaitry ny tany, ary kofehy mando mitam-pan-jakana, sady hidiny no rakony ; veloma, tey ho resin' olon-kevitra ; mahatadidia izay marina ho enti-mitana ity fanjakanaity hahazoanany voninahitra. Mahereza lefona aman'ampinga, ary hierem-basy aman-defona ho tandroky ny tany sy ny fanjakana. 9. Ary ny borozany, angady lava-zarana haha- mainti-molaly ny tany sy ny fanjakana, ary kitro hifahàrana, ary vato eran-tànana ny ambanilanitra; ary izay tsy mba tsiriry vorona handositra, fatsiriry ahitra hipetrakaamy ny tany sy ny fanjakanaizay nofinari-ba-van'Andrianampoinimerina nahary fenitra any Imerina. 10. Ary diatokim-panompoanaataoamy ny Manja-ka amin' izay hahamasina ny Andrian-tompoina, han-driany ny vadinay sy ny zanakay, hampandry volo ny ambaniandro. Fany Andriamanjakamandovafahan-drianana sy fanjakana ; ary ny mpanompo mandova fanompoana. Fa tsy izay, ry ambanilanitra î Fa Andrianampoinimerina nampandry ny tany sy ny fan jakana, tsy mba nahavery vady aman-janaka anay, ry ambanilanitra. Fa manjak' Andria-maha-fiadana. 11. Fa hianao Ranavalomanjaka, fahiray ny Roa amby ny Folo Manjaka, fanovan' Andrianampoinime rina, omba-lahy be-maso nahary fenitra any Imerina, sy Radama-manjaka Rainy namory ny anivony ny riáká. Fa izay sitraky ny fonao, sy maminy ny kibonao, sy tianao hatao aminay amy ny filalaovana. 12. Ary ny amy ny fanaovany ny olonao, diamatokia marimarina ; fa ny fanompoana toy ny tefy tany man ga, aleo tovonana, toy izay hanalàna, fa lalo-manoatra hataonay amy ny fanjakanahahabe-voho any Imerina. 13. Fatsy izay, ry ambanilanitra? Ary izany noataoaminaoAndrian-tompoina. Ary raha misy mandika ny miso napetraka, lavinay ambanilanitra, fa matinay, fa tsy mba iandrasanay anao Tom-pokovavy. | |
| Entry | Kabary nataon' X | |
| Part of speech | name (short story title or speech) | |
| Subtitle | Tokim-panompoana : fanaony ny any Vonizongo | |
| Author | Cousins William Edward | |
| Tables and plates | All the titles | |
| Text | XVII. Tokim-panompoana : fanaony ny any Vonizongo. Ataonay tahaky ny mpihary mihary, sady miasa no mamahoaka ; sady miompy no miva-rotra. Koatsy hatsahatray amin'izay raharahan-dehilahy ala-trano, fa dinidinihina amin' izay dinidini-behi-vavy an-tranoindray ; kamatokiahianaoTompokoè, fa raha misy manota ny lalànao, hataonay hoatry ny mpitovomamaky taolana, ka raha mitsipikaamy ny toeran* entana, diahalainay rehefamamela entana; ary raha mitsipika am-baravarana, halainay rehefa manidy trano; raha mitsipika am-parafara, halainay rehefa mandry, ka hataonay tsy maintsy azo ; fa matokia manenona, fa tsarakifehy hanenjanana, ary matokiamanominda, fa manana anay hihazona ny tongony ; fa anarany ny Tsimandoa amin' Ilehidama ataony hoe Iandafindraosa, fa raha ity anao itikitra, dia hanomezanay toky anao. | |
| Entry | Kabary nataon' X | |
| Part of speech | name (short story title or speech) | |
| Author | Cousins William Edward | |
| Tables and plates | All the titles | |
| Text | XXV. Kopeny ny teny natao ao anatiny ny vato-fehizoro amy ny Trano-Fivavahana ao Anatirova 13 Adimizana, A D-1869- Noho ny herin' Andriamanitra sy ny fahasoavany Jesosy Kraisty Tompo, Izaho Ranavalo-manjaka, Mpanjakany Madagascar no nanorina ity Trano-vato Fivavahana ity tamy ny 13 Adimizana (20 July ), ny taonany Jesosy Kraisty Tompo 1869, ho Trano Fivavahana, sy ho fideranaary hanompoanaan'Andriamanitra Mpanjakany ny mpanjaka ary Tompony ny tompo, araky ny teny ao amy ny Soratra Masina, amy ny alalany Jesosy Kraisty Tompo, Izay maty noho ny heloky ny olona rehetra, ary niteangana indray ho fallamarinana sy famonjena izay rehetra mino sy tia Azy. 2. Koa noho izany, diatsy azon'olombelona ravana ity Trano-vato naoriko ho Trano Fivavahana ity, na iza na iza Mpanjaka amin' ity taniko ity, mandrakizay mandrakizay ; fa raha mandrava ity Trano Fivavahana amin' Andriamanitra naoriko ity, dia tsy manjaka aminy Madagascar taniko. 3. Koa amin'izany, izaho dia nanao ny soniany ny anarako tamy ny tànako eto, sy ny kaseny ny fanjakako. (Sonia) Ranavalo-manjaka, Mpanjakany Madagascar. 4. Marina ity teny ity, ary sonian-tanan-dRanavalo-manjaka, Mpanjakany Madagascar, marina tokoa io. Soy (Sonia) Ranilaiarivony, Prime Minister sy Commander in Chief aminy Madagascar. 5. Mr. William Pool, avy amy ny London Missionary Society, no nanao ny marik' ity Trano-vato Fivavahana ity. | |
| Updated on 2020/07/31 |
|